![](/media/lib/153/n-moneta04-82eff5bd0fe3ba89fb4baa62adf7a094.jpg)
Chińska moneta z kenijskiej wyspy
14 marca 2013, 13:11Naukowcy z Muzeum Historii Naturalnej i Uniwersytetu Illinois w Chicago odkryli podczas ekspedycji na kenijskiej wyspie Manda chińską monetę sprzed 600 lat.
![](/media/lib/228/n-sadza-4210b47160fddb398c1cb020020c9993.jpg)
Najstarsze zanieczyszczenia spowodowane przez ludzi
23 września 2015, 08:11W jaskiniach na terenie Półwyspu Iberyjskiego znaleziono najstarsze ślady zanieczyszczenia metalami ciężkimi spowodowane działalnością człowieka. Pochodzą one z epoki kamienia
![](/media/lib/298/n-indyk--3f98c1a1205602cdf3e317808b52bebc.jpg)
Indyki w prekolumbijskiej Mezoameryce hodowano nie tylko na mięso
18 stycznia 2018, 12:11Po raz pierwszy udało się odtworzyć początki udomowienia indyków w Meksyku. Prowadzący badania naukowcy stwierdzili również, że ptaki nie były hodowane wyłącznie dla mięsa, ale miały dla Majów i Azteków również znaczenie kulturowe i religijne.
![](/media/lib/384/n-rydwan2-0a204d96647aa08056cd2a1433ce8127.jpg)
Szczątków właściciela nie ma, ale zachował się rydwan z epoki żelaza i inne skarby
27 stycznia 2020, 17:12W Corinaldo we Włoszech podczas prac archeologicznych poprzedzających budowę nowego centrum sportowego odkryto pochówek z ok. VII w. p.n.e. Ze względu na zgromadzone dobra, m.in. rydwan z żelaznymi kołami, Federica Boschi z Uniwersytetu w Bolonii szybko zaczęła go nazywać grobem książęcym. Szczątków samego właściciela jednak nie znaleziono...
![](/media/lib/470/n-przybycie-bc92d5e69d038dedb5e4e414b72073b9.jpg)
Handel niewolnikami wprowadził nowe patogeny do Meksyku. To one mogły dziesiątkować miejscowych
9 września 2021, 09:03Po rozpoczęciu europejskiej kolonizacji, w obu Amerykach doszło do załamania miejscowej populacji. Jedną z przyczyn tego zjawiska było wprowadzenie przez kolonizatorów nowych patogenów, z którymi wcześniej Indianie nie mieli kontaktu. Istnieje wiele hipotez dotyczących patogenów, które zdziesiątkowały rdzenną ludność Nowego Świata – mówi się o ospie prawdziwej, odrze i śwince – ale brak jest bezpośrednich dowodów
![](/media/lib/529/n-sponsian-5f61b99799d8ea094ff87467caba4fea.jpg)
Złote i srebrne rzymskie monety, uważane od 150 lat za fałszywki, mogą być autentykami
25 listopada 2022, 11:21W marcu 1713 roku Carl Gustav Heraeus, Inspektor Medali Królewskiej Kolekcji w Wiedniu, udokumentował zakup 8 złotych monet. Na jednej z nich widnieje imię Sponsian. Zostały znalezione w Transylwanii, a ich sprzedawcą był „Hof-Cammer-Rath Palm”. Monety miały pochodzić z Imperium Rzymskiego. Jednak poważne wątpliwości budzi nieznane praktycznie imię Sponsian. Na pewno nie nosił go żaden z rzymskich cesarzy, a to wizerunki cesarzy umieszczano na monetach.
![](/media/lib/601/n-montelirio-7dcf6701dd4eeafa454eb7cbbb8b7830.jpg)
Niezwykły tolos i największy na świecie zbiór koralików
10 lutego 2025, 10:48Znalezione na stanowiskach archeologicznych koraliki są dobrymi wyznacznikami poziomu rozwoju technologicznego, organizacji społecznej, szlaków wymiany, a czasem nawet wierzeń. Nic dziwnego, że często są przedmiotem osobnych badań. Takich, jakim poddano największe w historii znalezisko składające się koralików. W latach 2010–2011 archeolodzy prowadzili wykopaliska w tolosie Montelirio w południowo-zachodniej Hiszpanii. Trafili w nim na liczne pochówki – głównie kobiet – oraz olbrzymią liczbę koralików. Zakończone właśnie 5-letnie badania nad koralikami ujawniły, że to największy ich zbiór na świecie.
![Wyspa South Uist](/media/lib/15/1190027919_178156-6a09c418b81a6d1bfd58bd8bd26df32d.jpeg)
Nie tylko Egipcjanie mumifikowali swoich zmarłych
17 września 2007, 11:12Starożytni Egipcjanie nie byli jedyną grupą etniczną mumifikującą swoich zmarłych. Podobnie postępowali też Szkoci. Archeolodzy nie sądzą, by Egipcjanie mogli w jakikolwiek sposób wpłynąć na Szkotów. Zwyczaj ten pojawił się niezależnie i u jednych, i u drugich (Antiquity).
![](/media/lib/84/cronopio-98a5ff20a3b7a2bd4b74b9136b6c9a20.jpg)
Czaszki na wagę złota
4 listopada 2011, 12:32W osadach piaskowca w Argentynie odkryto dwie czaszki niewielkiego zwierzęcia wielkości ryjówki, które pozwalają rozpocząć wypełnianie obejmującej 60 mln lat luki w ewolucji południowoamerykańskich ssaków. Żyjąc ok. 100 mln lat temu na początku późnej kredy, Cronopio dentiacutus dzielił Ziemię z dinozaurami.
Proteomiczny dowód na serowarstwo z wczesnej epoki brązu
3 marca 2014, 14:24Analizując próbki żółtawego materiału, pobrane z 10 grobowców i mumii z nekropolii Xiaohe (1980-1450 r. p.n.e.) na pustyni Takla Makan, chemicy z Instytutu Molekularnej Biologii Komórki Maxa Plancka doszli do wniosku, że mają do czynienia z serem kefirowym z wczesnej epoki brązu. Ser zostawiono w hołdzie lub jako pokarm na życie po życiu.